Portugal: Nathalia uit Genk

 

Nathalia is sinds 2018 zorgkundige in een woonzorgcentrum. Naast deze deeltijdse job van 28 uren doet zij ook sinds 2019 massages en gelaatsverzorging in bijberoep bij haar thuis.

De oudste dochter, Sarah, is 22 jaar en volgt een opleiding schoonheidsspecialiste. De jongste dochter heet Tamara, is 19 jaar en werkt al. De dochters volgen Portugese les in Hasselt. Ook doen ze ballet en dans aan de balletschool van Véronique Lenaers.

De ouders van Nathalia woonden in een bergstreek op een uurtje van de Spaanse grens in Portugal. De papa was al mijnwerker en kwam, zoals velen, naar België om in de mijn te werken. Zijn dienstjaren in Portugal telden hier mee. Hij begon in Zwartberg. Na de sluiting kwam hij naar Waterschei. Hij was chef-prion = ploegbaas. Na 2 jaar kreeg hij een mijnhuis en dan zijn mama en de kinderen ook naar België gekomen. Ze hadden 7 kinderen, 3 jongens en 4 meisjes. 2 Broers en 1 zus zijn in Portugal geboren. De andere kinderen, waaronder Nathalia die de jongste is, zijn in België geboren. In 1986, net voor het sluiten van de mijnen in 1987, is een broer overleden in de mijn.

Toen de mijnen sloten werd de familie voor de keuze gesteld: het huis kopen of verhuizen. De papa wou wel terug naar Portugal maar ze zijn toch hier gebleven omdat de oudste kinderen al gesetteld waren.

De papa sprak goed Nederlands. Mama leerde Nederlands van de kinderen, die onder elkaar Nederlands praatten.

De echtgenoot van Nathalia heeft ook Portugese roots en ze gaan er nog elk jaar op vakantie. Op bezoek bij ooms en tantes. Beiden hebben zowel de Belgische als de Portugese nationaliteit, hetgeen gemakkelijk is voor documenten i.v.m. bezittingen in Portugal. Ze zijn niet van plan blijvend terug te gaan naar Portugal.

Er zijn nogal wat verschillen tussen Portugal en België. Zo is men er gewoon voor alles en nog wat een krediet aan te gaan, zelfs voor kleinere aankopen. Er is weinig sociale zekerheid. Velen werken voor de overheid. 40-urenweek is standaard. De lonen zijn lager.

Nathalia is geboren op 20/03/1974. In dat jaar was er een grote politieke omwenteling in Portugal, de Anjerrevolutie.

In 1972 was bij de mama een hersentumor ontdekt en tijdens de zwangerschap werd de behandeling onderbroken. De zwangerschap ging voor. Na de geboorte werd zij in Luik geopereerd. Door de tumor was zij wel een oog verloren.

Jaren later is de mama hervallen. Zij is in 2002 in Portugal overleden ten gevolge van een herseninfarct. Haar wens om thuis (in Portugal) te sterven was uitgekomen. Op 15 augustus werd zij overgebracht naar België. De papa is in 2015 aan nierfalen overleden. Zij liggen samen op het kerkhof van Waterschei.

Tradities: Op kerstavond zijn het aardappelen, savooikool en stokvis. Kerstdag zelf is er een heel uitgebreide menu. Nathalia gaat niet naar de mis maar is op haar manier gelovig.

De ouders van haar echtgenoot zijn afkomstig van de Portugese kust. In België kenden hun ouders mekaar. Ze gingen samen op verlof naar Portugal, elk op zijn eigen tempo. Nathalia en Luis kennen elkaar van bij de Portugese dansgroep. Luis is actief lid van de Genkse Portugese Vereniging vzw. Mannen betalen lidgeld, vrouwen niet.

Luis werkt bij een firma in Genk, die o.a. rollen metaal stockeren en via het spoor vervoeren.

Nathalia doet geen sport, houdt van warmte (23° C in huis), houdt van werken in de tuin, is een natuurmens. Zij volgt een opleiding i.v.m. edelstenen.

Portugal had geen deel aan W.O.I en W.O.II, maar kende wel oorlog in de kolonies. Armoede is ook heden ten dage een probleem.

In 2007 is de huidige woning van Nathalia en Luis verwoest tijdens een brand, veroorzaakt door de implosie van een TV. De heropbouw heeft 1,5 jaar geduurd. Ondertussen woonde het gezin bij een broer. Ze hebben dat volledig met eigen middelen en een aanpassing van de hypotheek moeten doen. Want de brandverzekering wou niet betalen omdat ze een kachel geplaatst hadden en dat mocht niet. De foto’s en de tekeningen van de kinderen mist ze maar ze is wel veerkrachtig: een thuis maak je zelf.

De ouders van Nathalia persten hun eigen olijfolie. 

Haar familienaam “Ramos” betekent palmtak.

Luis is 49 jaar en geboren in Portugal. Hij heeft zoals vaak in Portugal een dubbele familienaam: Fajardo Marques. Zijn ouders hebben mekaar in Luik leren kennen. Zijn papa had Portugal verlaten om geen soldaat te moeten worden. Hij is daarna in de mijn van Waterschei gaan werken. Wegens de dubbele nationaliteit werd Luis ook opgeroepen voor de legerdienst in Portugal. Het was echter mogelijk om die verplichting af te kopen.

Het gezin ging weleens met de trein op vakantie naar Blankenberge.

Luis heeft 1 broer die al 20 jaar terug in Portugal woont.

Ze hebben toch een beetje heimwee naar Portugal, want ze gaan nog jaarlijks op vakantie naar de respectieve geboortestreken (de bergstreek en de kust) van hun ouders.

Beiden koken omwille van de wisselende diensten van Nathalia. Voor hun inkopen gaan ze geregeld naar een Portugese winkel in Brussel.
Op feestdagen maken ze in de bergen vooral vleesgerechten eend, geit, schaap, … Aan de kust eten ze meer vis. Een specialiteit is speenvarken aan het spit met schijven sinaasappel. In Portugal eten ze vaak frit en een soort chips natuur bij de gerechten.

De papa van Luis is in 2017 aan kanker overleden. Zijn mama pendelt heen en weer tussen Portugal en België.